اختلال یادگیری

اختلال یادگیری چیست ؟

شاید شما کودکی داشته باشید که کاملا دارای هوشبهر طبیعی باشد .رشد عادی داشته باشد .با همسالان خود به خوبی ارتباط برقرار کند.در استفاده از کلام مشکلی نداشته باشد و در یک جمله، به نظر کاملا یک کودک طبیعی باشد، اما بازدهی آموزشی او در حد انتظار شما نباشد و یا اینکه در یک درس خاص مثلا ریاضی یا دیکته ضعیف به نظر برسد ، در چنین موقعیتی شما چه کار می کنید ؟اگر این کودک دانش آموزتان باشد چه راهکاری در نظر می گیرید؟

اگر بخواهید به روش سنتی عمل کنید بی تردید زمان بازی و یا تلویزیون دیدن او را کاهش داده و به تمرین های درسی او اضافه می کنید!در این صورت احتمالا کودک بعد از تمرین های زیاد و شکست های  متوالی خسته و ناامید شده و کلا از درس بیزار می شود.

ممکن است او را کنار خود بنشانید و نصیحتش کنید و یا او را بترسانید که اگر درس نخواند حتما به پدرش اطلاع می دهید و چنان و چنین می کنید ….باز هم کودک شما در حصاری از ترس فرو می رود و ممکن است لجبازی و پرخاشگری پیشه کند.

اگر معلمش باشید ممکن است معاون آموزشی و یا مدیر مدرسه را د رجریان روند آموزشی قرار داده و از اولیای دانش آموز دعوت کنید تا به مدرسه بیایند و درباره مشکلات درسی فرزندشان چاره ای بیندیشند.

در بسیاری موارد خانواده انگشت اتهام به سوی مدرسه دراز می کند و مدرسه ،خانواده و بی توجهی آنان را دلیل مشکل می داند.واقعیت این است که گزینه دیگری هم وجود دارد که کسی مقصر نیست و احتمالا نه مدرسه و نه خانواده از آن اطلاعی ندارند و آن اختلال یادگیری کودک شما ست.البته امروزه اعتقاد بر آن است که واژه مشکلات یادگیری را جایگزین اختلالات یادگیری کنیم .بنابراین  به هیچ وجه به فرزند خود برچسب نزنید و بدانید که بسیاری از این موارد کاملا حل شده و یا قابل کنترل خواهد بود.

فردی که به حل مشکلات یادگیری می پردازد روان شناس کار آزموده ای است که دوره های خاصی را گذرانده و بر اصول روان شناسی ، رشد و همینطور آموزش مسلط است.بنابراین این حیطه کاملا تخصصی است و شما به عنوان آموزگار یا والدین کودک و یا شخصی که با او در ارتباط نزدیک هستید تنها با دیدن علایمی که شک شما را برانگیزد می توانید کودک را به مراکز اختلال یادگیری و یا روان شناس دارای مجوز و کارآزموده معرفی نمایید.هر چه این اختلال زودتر تشخیص داده شود مداخلات، سریع تر می تواند به کودک کمک کند .بنابراین نقش مربیان مهد کودک ها به عنوان اولین شخص در آموزش حرفه ای بسیار اهمیت دارد.تا کودکی وارد محیط دوم یعنی محیطی غیر از مدرسه نشود بسیار ی از مسایل و مشکلات او قابل شناسایی نخواهد بود و از آنجاییکه معمولا اولین فرد در محیط دوم مربی مهد کودک است ،آگاهی این عزیزان و دقت نظر آن ها بسیار نقش تعیین کننده ای دارد.پس از آن مدرسه و معلم های پایه ابتدایی هستند که تاثیر بسیار زیادی در شناسایی این افراد و آگاه کردن والدین آن ها دارند .بنابراین در وجود علایم زیر در کودکان دقت کنید و بدون برچسب زدن به متخصص اختلالات یادگیری مراجعه نمایید:

این موارد بیشتر در سنین پیش از مدرسه قابل تشخیص است.

کودکان دارای اختلال یادگیری:

• تمرکز پایین و عدم توجه دارند.
• جنب و جوش بسیار زیاد در حد یا نزدیک به بیش فعالی از خود نشان می دهند.(لازم به ذکر است که هر کودک پر جنب و جوشی بیش فعال نیست)
• به نظر دست و پا چلفتی می آیند و هماهنگی چشم و دست ضعیفی دارند.
• اعتماد به نفس پایین دارند و علاقه ای به انجام تکالیف مهد از خود نشان نمی دهند.
• فعالیت های آموزشی را به تاخیر می اندازند و از انجام آن طفره می روند.
• مطالب را زود فراموش می کنند.
• مشکلات زبانی خاصی دارند مانند درک پایین کلمات یا وارونه بیان کردن کلمات
• حواس پرت هستند و جزییات را فراموش می کنند.
• وقتی از او سوالی پرسیده می شود پاسخ های نامربوط می دهند.
• معمولا در مهارت های اجتماعی و حتی دوست یابی ضعیف هستند.

پس از ورود بچه ها به مدرسه به دلیل نوع آموزش ،علاوه بر موارد بالا مشکلات دیگری به طور خاص مشاهده می شود .ممکن است دانش آموزان در خواندن،نوشتن،ریاضیات و حتی بیان کردن(هنگام پرسش شفاهی )از خود مشکلاتی نشان دهند. به عنوان مثال در نوشتن دیکته کلمات را وارونه بنویسند یا به کرات حروف را جابه جا نوشته و یا دندانه ها و نقطه ها را فراموش کنند .البته در کلاس اول بخشی از این موارد طبیعی است اما اگر بعد از مدتی همچنان ادامه پیدا کرد از کناراین مشکلات راحت عبور نکنید.نوشتن فرایند پیچیده ای ست که در آن عضلات ظریف انگشتان،هماهنگی چشم و دست ،درک دانش آموز و مهارت های ارتباطی درگیر می شوند.مشکل در هر کدام از این موارد می تواند منجر به بروز مشکلاتی موسوم به اختلال در نوشتن شود.حالا اگر نوشتن به صورت گفتن دیکته هم باشد تمیز شنیداری و درک حروف و کلمات و …. نیز اضافه می شود.

در ریاضیات ،دانش آموزان دچار اختلالات یادگیری در درک اعداد و محاسبات و مفاهیم فضایی و … دچار مشکل هستند به همین دلیل در این درس ضعیف تر از سایر همکلاسی های خود به چشم می خورند.

مشکلات خواندن نیز یکی دیگر از مواردی است که به آن توجه ویژه داشته باشید دانش آموزی که علی رغم تلاش بسیار و با وجود آموزش صحیح، هنوز قادر به هجی کلمات نیست و یا ممکن است توان خواندن متن را داشته باشد اما نتواند مفاهیم را درک کند نیاز به کمک متخصص دارد.

اختلالات یادگیری ممکن است مربوط به عوامل محیطی و نوع آموزش باشد و یا اینکه ریشه در پردازش مغز و عملکرد نیمکره های مغزی داشته باشد.ممکن است عوامل روانی و یا حتی ژنتیکی داشته باشد و یا حتی مربوط به اختلالات متابولیک مثلا کم کاری یا پرکاری تیرویید و … باشد.

اگر متخصص تشخیص داد که کودک شما دچار اختلال یادگیری است ،نگران نشوید و با متخصص همکاری لازم را انجام دهید و به خاطر داشته باشید :

• کودک خود را سرزنش نکنید.
• او را با زبان متناسب با سنش از مشکل آگاه کنید و برایش توضیح دهید تا همکاری لازم را داشته باشد.
• از او انتظارات غیر واقعی و بیش از اندازه نداشته باشید .
• اگر روان شناس شما را به روان پزشک ارجاع داد و ایشان تشخیص دارو دادند حتما استفاده کنید.
• اگر معلم کلاس در جریان نیست به او اطلاعات لازم را بدهید و با مدرسه همکاری نزدیک داشته باشید.
• معمولا این بچه ها مهارت های اجتماعی ضعیفی دارند حتما در آموزش این مهارت ها دقت لازم را داشته باشید.
• اگر کودک با شما همکاری لازم را به عمل آورد حتما به او بازخورد مثبت بدهید.
• در جهت پرورش استعدادهای او گام بردارید.
• در نوع آموزش او انعطاف پذیر باشید و از روش های خشک و سنتی بپرهیزید.حتما بازی را در آموزش داخل کنید.
• به او یاد بدهید که اگر احتیاج به کمک داشت آن را با بهترین شکل ممکن بیان کند.

اگر اختلال یادگیری به نقص هوش مربوط شود و یا علل ژنتیکی داشته باشد به طور کامل درمان پذیر نخواهد بود اما تا حدودی قابل کنترل است و اگر به مشکلات محیطی،خانوادگی ومدرسه ای مربوط باشد قابل حل شدن است البته به نظر می رسد بیشتر دانش آموزانی که در مدارس عادی درس می خوانند و دچار اختلالات یادگیری هستند در این دسته دوم طبقه بندی می شوند. در هر صورت به متخصص مراجعه کنید مداخلات درمانی حتما کارساز خواهد بود.